حضرت زینب (س)، قهرمان و الگویی ماندگار برای مردم دنیا در تمام اعصار
گروه فرهنگ و هنر دفاعپرس ـ رسول حسنی؛ انقلاب اسلامی ایران در حقیقت خود یک رویش و دگرگونی غیرقابل انکار داشت که توانست همه مفاهیم قبل از خود را تغییری اساسی دهد.
یکی از این مفاهیم مسئله «زن» و نوع نگاه به آن بود. انقلاب اسلامی توانست زن را هویتی تازه ببخشد، هویتی که پیش از آن قلب ماهیت شده بود و نمی‌توانست زن را به هدف غایی خود برساند. متاسفانه همه مظاهر رژیم طاغوت که علی‌الظاهر رنگ و بویی ملی داشت، علیه زنان جامعه بود. از کالا‌های فرهنگی گرفته تا اقتصاد و سیاست به زن نگاهی فرودستانه داشت. در هیچ یک از آثار سینمایی ساخته شده در رژیم پهلوی ابدا شمایی از زن ایرانی را نمی‌بینیم. حتی نگاه شاه معدوم به زن نگاهی ذلیلانه بود که جز نازل کردن زن به یک کالای مصرفی تفسیری نداشت.
اما حضرت امام خمینی (ره) با نگاهی منبعث از دین مبین اسلام این نوع زوایه دید را کاملا تغییر داد. نگاه امام خمینی (ره) به زن نگاهی ایرانی و اسلامی و عزتمندانه بود که اجازه نمی‌داد زن را محدود به وجه ظاهری او استفاده لذت‌طلبانه کرد.
انقلاب اسلامی توانست زن را در عین حفظ عفاف و حجاب وارد بطن جامعه کند. این نگاه انسانی و عزتمدانه به زن بود که توانست انقلاب اسلامی را به پیروزی برساند چرا که این انقلاب سهمی قابل توجه برای زن در ساختار جامعه قائل بود و همچنان هست. نه تنها در پیروزی انقلاب اسلامی که در دستآورد‌های درخشان دفاع مقدس، سال‌های پس از آن و در همه حوزه‌های علمی، هنری، سیاسی و ورزشی زنان جایگاهی ویژه دارند که نمیتوان نه این جایگاه را حذف کرد و نه آن را نادیده گرفت.
به مناسبت ایام شهادت حضرت فاطمه زهرا (س) سلسله نوشتار «تعالی زن انقلابی» شامل بیانات رهبر معظم انقلاب اسلامی در خصوص «زن» و هویت و رسالت و جایگاه زنان منتشر شده است که قسمت پنجم این نوشتار را در ادامه می‌خوانید:
زن الگو
«حضرت زینب کبری (س) شخصیت برجسته اسلام و الگوی همیشه زندهای در مقابل زن و مرد مسلمان است. شخصیت زینب کبری (ع) منحصر در بعد غمگساری نیست. زینب کبری (س) یک نمونه کامل از زن مسلمان است؛ یعنی الگویی که اسلام برای تربیت زنان، آن‌را در مقابل چشم مردم دنیا قرار داده است. ایشان دارای شخصیت چند بعدی است؛ دانا و خبیر و دارای معرفت والا و یک انسان برجسته است که هرکس با آن بزرگوار مواجه می‌شود در مقابل عظمت دانایی و روحی و معرفت او احساس خضوع میکند. شاید مهمترین بعدی که شخصیت زن اسلامی می‌تواند آن را در مقابل چشم همه قرار دهد این بعد است. شخصیت زن اسلامی به برکت ایمان و دل سپردن به رحمت و عظمت الهی، آنچنان سعه و عظمتی پیدا میکند که حوادث بزرگ در مقابل او حقیر و ناچیز می‌شود. در زندگی زینب کبری (س)، این بعد از همه بارزتر و برجستهتر است.
حادثهای مثل روز عاشورا نمیتواند زینب کبری (س) را خرد کند. شکوه و حشمت ظاهری دستگاه ستمگر جباری مثل یزید و عبیدالله بن زیاد نمیتواند ایشان را تحقیر کند. زینب کبری (س) در مدینه که محل استقرار شخصیت باعظمت اوست و در کربلا که کانون محنت‌های اوست و در کاخ جبارانی مثل یزید و عبیدالله بن زیاد، همان عظمت و شکوه معنوی را با خود حفظ میکند و شخصیتهای دیگر در مقابل او تحقیر می‌شوند. یزید و عبیدالله بن زیاد در مقابل این زن اسیر تحقیر می‌شوند. زینب کبری (س) شور عاطفه زنانه را همراه کرده است باعظمت و استقرار و متانت قلب یک انسان مؤمن و زبان صریح و روشن یک مجاهد فی‌سبیل‌الله و زلال معرفتی که از زبان و دل او بیرون میطراود و شنوندگان و حاضران را مبهوت میکند.
عظمت زنانهاش، بزرگان دروغین ظاهری را در مقابل او حقیر و کوچک میکند. عظمت زنانه، یعنی این؛ یعنی مخلوطی از شور و عاطفه انسانی که در هیچ مردی نمیتوان این عاطفه شورانگیز را سراغ داد؛ همراه با متانت شخصیت و استواری روح که همه حوادث بزرگ و خطیر را در خود هضم میکند و روی آتشهای گداخته، شجاعانه قدم میگذارد و عبور میکند؛ درعینحال، درس میدهد و مردم را آگاهی میبخشد؛ در عینحال، امام زمان خود؛ یعنی امام سجاد (ع) را مانند یک مادر مهربان آرامش و تسلا میبخشد؛ درعینحال [در برابر] آن حادثه عظیم، در میان آن طوفان شدید، مثل سد مستحکمی برای [کودکان به جا مانده از حادثه عاشورا] امنیت ایجاد می کند؛ بنابراین زینب کبری (س) یک شخصیت همه جانبه بود. اسلام زن را به این طرف سوق می دهد.»
«دختران جوان و زنان جامعه ما در الگوی زینب کبری (س) دقت کنند و هویت و شخصیت خود را در آن ببینند؛ بقیه چیز‌ها فرعی است. جوهر ذات یک انسان اگر تعالی و روشنایی و شفافیت پیدا کند، همه چیز در مقابل او کوچک می‌شود و قدرت او بر همه کار‌های دیگر، برای او تأمین می‌شود.»
«زینب کبری (س) برای زنان ما در طول تاریخ یک الگوست؛ عقل و متانت، قدرت و شجاعت، شور و احساس عاطفی، صراحت زبان، متانت دل، استواری روح؛ در عینحال، مادرانه، خواهرانه، با همه انسان‌ها برخورد کردن، در محیط خانه شمع محبت را روشن نگه‌داشتن، همسر و فرزندان را بر سر سفره محبت و عاطفه خود دور هم جمع کردن؛ این‌ها خصوصیات زن مسلمان است. امروز در جامعه ما خوشبختانه از این نعمت بزرگ، سهم وافری باقی است؛ اگرچه دشمنان سعی می‌کنند آن را تاراج کنند و از بین ببرند. اما در کشور‌ها و جوامعی که زن چنین هویتی ندارد، میبینید پایههای تربیت مردم میلنگد و فضای اخلاقی و معنوی جامعه هم دچار مشکل می‌شود. همه ارزش‌های معنوی را میتوان از درون کانون گرم خانواده که محور آن، زن خانواده است؛ کدخدای این مجموعه، آن مجسمهی عاطفه است بیرون کشید و معنویات را در سطح جامعه گستراند.»
«زینب کبری (س) توانست به همه تاریخ و همه جهان نشان بدهد ظرفیت روحی و عقلی عظیم جنس زن را؛ این خیلی مهم است. به کوری چشم آن کسانی که چه در آن زمان، چه در دوره ما هر کدام به نحوی جنس زن را تحقیر می‌کردند و می‌کنند، زینب کبری (س) توانست نشان بدهد علو مرتبه زن و عظمت قدرت روحی و عقلانی و معنوی زن را؛ این که عرض کردیم امروز تحقیر می‌کنند، یک واقعیت است. بیشتر از همه هم همین غربی‌ها دارند زن را به شکل خطرناکی تحقیر می‌کنند. زینب کبری (س)، دو نکته را نشان داد: یک نکته اینکه زن می‌تواند اقیانوس عظیمی باشد از صبر و تحمل؛ دوم این که زن می‌تواند قله بلندی باشد از خردمندی و تدبیر؛ این‌ها را عملا زینب کبری (س) نشان داد؛ نه فقط به آن عده‌ای که در کوفه و شام بودند؛ به تاریخ نشان داد، به همه بشر نشان داد. زینب کبری (س) با رفتار خود و با بیانات خود، ظرفیت معنوی و عقلانی جنس زن را نشان داد. این ظرفیت زن است.»
«حضرت زینب (س) الگوست. ایشان زنی نبود که از علم و معرفت بیبهره باشد؛ بالاترین علم‌ها و برترین و صافی‌ترین معرفت‌ها در دست او بود. همان «سکینه کبرایی» که شما اسمش را در کربلا شنیدهاید و دختر امام و برادرزاده و شاگرد زینب (س) است کسانی که اهل تحقیق و کتاب هستند، نگاه کنند او یکی از مشعل‌های معرفت عربی در همه تاریخ اسلام تا امروز است. کسانی که حتی زینب (س) و پدر زینب (س) و پدر سکینه (س) را قبول نداشتند و ندارند، اعتراف می‌کنند که حضرت سکینه (س) یک مشعل معرفت و دانش است.
رفتن این راه، به معنای دور شدن از دانش و معرفت و بینش جهانی و روشنفکری و معلومات و آداب نیست؛ این‌ها ورای آنهاست. زن اسلامی، زنی است که راه را درست میرود؛ هدف را درست تشخیص میدهد و در این راه حاضر به فداکاری است؛ و چنین زنی عظمت میآفریند؛ همچنان که زنان ایران عظمت آفریدند؛ این‌ها تعارف نیست.»
«در حادثه کربلا، خون بر شمشیر پیروز شد عامل این پیروزی، حضرت زینب (س) بود حادثه نظامی با شکست ظاهری نیرو‌های حق در عرصه عاشورا به پایان رسید؛ اما آن چیزی که موجب شد این شکست نظامی ظاهری، تبدیل به یک پیروزی قطعی دائمی شود، نقشی [بود] که حضرت زینب بر عهده گرفت؛ این خیلی چیز مهمی است. این حادثه نشان داد که زن در حاشیه تاریخ نیست؛ زن در متن حوادث مهم تاریخی قرار دارد.
قرآن هم در موارد متعددی به این نکته ناطق است؛ لیکن این مربوط به تاریخ نزدیک است، مربوط به امم گذشته نیست؛ یک حادثه زنده و ملموس است که انسان زینب کبری (س) را مشاهده میکند که با یک عظمت خیرهکننده و درخشندهای در عرصه ظاهر می‌شود؛ کاری میکند که دشمنی که به حسب ظاهر در کارزار نظامی پیروز شده است و مخالفین خود را قلع و قمع کرده است و بر تخت پیروزی تکیه زده است، در مقر قدرت خود، در کاخ ریاست خود، تحقیر و ذلیل شود؛ داغ ننگ ابدی را به پیشانی او میزند و پیروزی او را تبدیل میکند به یک شکست؛ این کارِ زینب کبری (س) است. آن حضرت نشان داد که میتوان حجب و عفاف زنانه را تبدیل کرد به عزت مجاهدانه، به یک جهاد بزرگ.
او زن تاریخ است؛ جوهر زنانه مؤمن، اینجور خودش را در شرایط دشوار نشان میدهد. این زن است که الگوست؛ الگو برای همه مردان بزرگ عالم و زنان بزرگ عالم. انقلاب نبوی و انقلاب علوی را آسیبشناسی میکند؛ میگوید شما‌ها نتوانستید در فتنه، حق را تشخیص بدهید؛ نتوانستید به وظیفهتان عمل کنید؛ نتیجه این شد که جگرگوشه پیغمبر (ص) سرش بر روی نیزه رفت. عظمت حضرت زینب (س) را اینجا می‌شود فهمید.»
انتهای پیام/161
