دفاع‌پرس گزارش می‌دهد؛

قیام خونین ۱۵ خرداد نقطه آغازی بر پیروزی انقلاب اسلامی ایران

قیام ۱۵ خرداد سال ۱۳۴۲ با توجه به وقایع و حوادثی که بر بستر آن در سطح کشور روی داد را می‌توان بدون شک مقطعی تاریخی و نقطه آغازی بر آغاز و پیروزی انقلاب اسلامی در ایران دانست.
کد خبر: ۵۹۴۲۹۴
تاریخ انتشار: ۱۵ خرداد ۱۴۰۲ - ۰۳:۱۵ - 05June 2023

به گزارش گروه بین‌الملل دفاع‌پرس: قیام ۱۵ خردادماه سال ۱۳۴۲ را می‌توان بدون شک نهضتی خودجوش و مردمی در شهر‌های قم، تهران و دیگر شهر‌های کشور در اعتراض به دستگیری امام خمینی دانست. قیامی که با شروع و آغاز آن، پایه‌های حکومت ظلم و جور رژیم ستم شاهی به لرزه درآمد، به صورتی که همگان این قیام را به عنوان نقطه شروع و آغاز انقلاب اسلامی در ایران محسوب می‌کنند. زیرا روند وقایع و تحولات آن زمان ایران از فردای قیام ۱۵ خرداد هیچگاه به زمان پیش از این واقعه بازنگشت.

قیام خونین ۱۵ خرداد نقطه آغازی بر پیروزی انقلاب اسلامی ایران

البته بر اساس نظر و دیدگاه کارشناسان و سیاسیون و حتی بزرگان دینی و مذهبی، برای درک و فهم هرچه بهتر قیام ۱۵ خرداد سال ۱۳۴۲ باید بازگشتی به دهه ۳۰ شمسی و اقدامات خطرناک و تحریک‌آمیز نظام حاکم در سال ۱۳۳۰ و همچنین اقدامات رژیم شاه در سال ۱۳۴۱ داشت. اما مهمترین حادثه‌ای که موجب آغاز قیام ۱۵ خرداد شد بی‌شک دستگیری امام خمینی (ره) توسط ساواک به دنبال سخنرانی قدرتمند و ظلم‌ستیزانه و حمله ایشان به نظام شاهنشاهی و رژیم صهیونیستی در «مدرسه فیضیه» قم بود. ولی در واقع انتشار خبر این سخنرانی در سراسر کشور باعث گسترش این قیام از شهر قم به شهر تهران و سپس به شهر‌های مشهد، شیراز و دیگر شهر‌های کشور شد.

قیام خونین ۱۵ خرداد نقطه آغازی بر پیروزی انقلاب اسلامی ایران

اما آن چیزی که موجب شکل‌گیری و ماندگاری واقعه قیام ۱۵ خرداد شد حمایت و پشتیبانی مردمی بود که ایشان به واسطه مشروعیت و مقبولیتی که در میان مردم ایران داشتند، از آن برخوردار بودند. زیرا فقط اندک زمانی بعد از دستگیری امام خمینی (ره) که در سحرگاه ۱۵ خرداد سال ۱۳۴۲ روی داد، شاهد به خیابان آمدن مردم قم بودیم که این اعتراض و حضور خیابانی با خشونت هرچه تمام توسط پلیس رژیم شاهنشاهی سرکوب شدند.

ولی این پایان ماجرا نبود و با رسیدن خبر قیام مردم قم علیه رژیم ستم‌شاهی در این شهر به تهران، شاهد خیزش بزرگ مردم تهران بودیم و مردم این شهر هم به خیابان‌ها آمدند. در جریان این خیزش مردم ورامین و شهرک‌های اطراف به سوی تهران سرازیر شدند و فقط در اندک زمانی شاهد سیل جمعیت در سه راهی ورامین بودیم. اما رژیم ستمگر و خون‌ریز شاه با گسیل ادوات و تجهیزات سنگین نظامی همچون انواع تانک‌ها و نفربر‌ها در برابر جمعیت ایستادند و تعداد فراوانی را به خاک و خون کشیدند.

قیام خونین ۱۵ خرداد نقطه آغازی بر پیروزی انقلاب اسلامی ایران

البته نیروی محرکه آغاز قیام ۱۵ خرداد سال ۱۳۴۲ بدون شک سخنرانی امام خمینی (ره) در مردسه فیضیه قم بود. ایشان در این سخنرانی با شدت هرچه تمام و با صراحت کامل ابتدا به شاه حمله کرده و در قالب سخنان خود بیان کردند که دستگاه «سفاک» ایران با اساس «اسلام» موافق نبوده و بلکه مخالف نیز است. امام خمینی در این سخنرانی بعد از «شاه» به «رژیم صهیونیستی» حمله کرد و به این موضوع اشاره کرد که این رژیم اشغالگر و نامشروع اصولا نمی‌خواهد و تمایلی ندارد که در این کشور احکام اسلام پیاده شود.

بر این اساس رژیم ستم‌شاهی که شاهد بود و می‌دید امام خمینی (ره) همچون یک رهبر بزرگ و مبارز در برابر او و دستگاه حاکمیتی او قرار گرفته است تصمیم گرفت به هر صورتی که شده ایشان را از میان راه خود بردارد. این در حالی بود که امام خمینی (ره) در جریان سخنرانی‌های خود با نصیحت کردن شاه از او خواست تا سرگذشت پدر خود را به یاد بیاورد و از سرانجام او درس بگیرد.

قیام خونین ۱۵ خرداد نقطه آغازی بر پیروزی انقلاب اسلامی ایران

این در حالی بود که رژیم ستم‌شاهی به خاک و خون کشیدن قیام ۱۵ خرداد را با ادعا و بهانه توطئه عناصر چپ و کمونیست‌ها در به اغتشاش و آشوب کشیدن شهر‌های کشور انجام داد. این در حالی بود که بر اساس اسناد و مدارک موجود نه تنها هیچ گونه رد و اثری از آن‌ها در این رویداد‌ها نبود بلکه حزب توده و کمونیست‌های ایران با تکرار تفسیر‌های رادیو مسکو و روزنامه‌های شوری سابق، قیام ۱۵ خرداد سال ۱۳۴۲ را حرکتی کور و ارتجاعی علیه اصلاحات مترقیانه شاه دانسته بودند.

اما علما و روحانیون در ماجرای قیام ۱۵ خرداد ساکت ننشستند و شاهد مهاجرت گسترده، قابل توجه و معنادار آن‌ها از شهر‌ها مختلف به تهران بودیم. البته شاه که از این اقدام علما و روحانیون به شدت ترسیده بود تصمیم گرفت تا مانع از ورود آن‌ها به تهران شود، ولی به دلیل مقاومت و ایستادگی مردم و روحانیون، شاه در این تصمیم خود تجدیدنظر کرد و سایر علما و روحانیون برجسته توانستند وارد تهران شوند. آن‌ها پس از ورود به تهران اقدام به برگزاری جلسات متعددی کردند وآمادگی خود را برای مقابله با اقدامات پهلوی اعلام کردند.

قیام خونین ۱۵ خرداد نقطه آغازی بر پیروزی انقلاب اسلامی ایران

در پایان باید به این مهم اشاره کرد که با حضور قدرتمند مردم در خیابان و ایستادگی و مقاومت علما و روحانیون در براب ماشین ظلم و سرکوب شاه، سرانجام این دیکتاتور نامشروع مجبور شد تا در ۱۵ فروردین ماه سال ۱۳۴۳ و قبل از فرارسیدن ماه محرم امام خمینی (ره) را آزاد کند. با آزاد شدن ایشان از قیطریه و انتقال او به منزل خود در شهر قم موجی از شادی در میان مردم شکل گرفت و مردم فراوانی از قم و دیگر شهر‌ها به سمت منزل او حرکت کردند. اما حکومت شاه در همین زمان در اقدامی که نشان از ترس و عقب نشینی آن‌ها دارد آزادی امام خمینی (ره) را نتیجه علایق مذهبی حکومت و احرتام به علما و روحانیون تفسیر کردند.

انتهای پیام/ ۱۳۴

نظر شما
پربیننده ها
آخرین اخبار