نقد فیلم/ رسول حسنی

تجلی اراده ملی در «ترانه آتش» تحقق پیدا کرده است

اراده ملی رمز پیروزی و توفق بر مشکلات است. امر مهمی که در پیروزی انقلاب و سال‌های دفاع مقدس محقق شد. «ترانه آتش» آخرین ساخته «روح‌الله سهرابی» در ستایش تجلی اراده ملی است که می‌تواند در جبهه مبارزه با تحریم‌ها ما را به پیروزی برساند.
کد خبر: ۳۵۸۱۲۵
تاریخ انتشار: ۲۶ مرداد ۱۳۹۸ - ۱۰:۲۲ - 17August 2019

تجلی اراده ملی در «ترانه آتش» تحقق پیدا کرده استگروه فرهنگ و هنر دفاع‌پرس ـ رسول حسنی؛ «روح‌الله سهرابی» نویسنده، تهیه‌کننده و کارگردان سینما و تلویزیون است که پیش از این «خاکستر و برف»، «محدوده ابری» و پرمخاطب‌ترین سریال سال 1395 «آرام می‌گیریم» را در کارنامه حرفه‌ای خود دارد. همچنین رمان سیاسی اجتماعی «تراژدی اسبی که ایستاد» از آخرین آثار تألیفی این هنرمند به‌شمار می‌آید.

سهرابی پس از تهیه و تولید چند فیلم کوتاه، در سال 1375 اولین فیلم بلند داستانی خود را به نام «بازگشت» نوشت و کارگردانی کرد. وی سال 1378 با ساخت فیلم بلند «محدوده ابری» مورد تحسین صاحبنظران سینمایی و جشنواره‌ها قرار گرفت. «خاکستر و برف» دومین فیلم سینمایی سهرابی است که با لحنی انتقادی در ژانر دفاع مقدس تولید شد و جوایزی نیز کسب کرد. سریال 50 قسمتی «آرام می‌گیریم» نیز از دیگر آثار هنری اوست که در نظرسنجی صدا و سیما از مردم، پرمخاطب‌ترین سریال سال 1395 تلویزیون ایران شد.

سهرابی از سال 1390 در عرصه مدیریت فرهنگی و هنری حضوری فعال داشته‌ است و در سال 1393 مفتخر به دریافت نشان هنری از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی شد.

سهرابی در فیلم‌های «نردبان»، «خورشید دوباره می‌دمد»، «رباعی طلایی»، «همسرانه مادرانه»، «بیگانه»، «تشنگی»، «حنانه»، «ارتش پنهان»، «ساعت شش»، «بازگشت»، «ساچمه»، «من آبادان رفتم جنگ»، «عصر جمعه»، «کمی دیرتر»، «آسانسور»، در مقام نویسنده، کارگردان، تهیه کننده و مجری طرح بوده است. همچنین، کتاب‎های «سوگند سکوت»، «مجموعه اشعار کلاسیک و نو»، «تگرگ در کویر»، «خاک، خورشید، خدا»، «وجدان روشنفکر یا تعصب وجدان»، «تراژدی اسبی که ایستاد» و «بُرد - بُرد» از فعالیت‌های سهرابی در حوزه نشر و ادبیات است.

روح‌الله سهرابی توانسته نامزد دریافت سیمرغ بلورین بهترین کارگردانی فیلم در سی و یکمین جشنواره فیلم فجر برای فیلم «خاکستر و برف»، برنده دیپلم افتخار بهترین کارگردانی از بخش تجلی اراده ملی سی و یکمین جشنواره فجر برای فیلم «خاکستر و برف»، برنده تندیس بهترین فیلم در ششمین جشنواره عمار برای فیلم «خاکستر و برف»، برنده بهترین فیلم کوتاه داستانی برای فیلم «نردبان» از جشنواره سراسری باران، برنده بهترین فیلم برای آثارکوتاه داستانی از جشنواره‌های میلادسرخ، بیلبائو اسپانیا، پروانه‌های ایثار ،جشنواره رشد، طرح نو ،کوتاه تهران، رویش و... شود.

سهرابی در حوزه مدیریت فرهنگی مسئولیت‌هایی چون قائم‌مقام انجمن سینمای انقلاب و دفاع مقدس، عضویت باشگاه پژوهشگران و نخبگان جوان، عضویت بنیاد نخبگان و سرآمدان ایران، عضویت هیئت داوران بخش سینمایی ویدیویی جشنواره بین‌المللی فیلم مقاومت و عضویت شورای سیاستگذاری جشنواره بین‌المللی فیلم مقاومت (دوره دوازدهم) را داشته است.

وی در آخرین فعالیت خود تله فیلم «ترانه آتش» را که از تولیدات مراکز استان‌هاست به نویسندگی «حسین تراب‌نژاد» ساخته که این اثر عصر جمعه (25 مرداد) از شبکه یک جمهوری اسلامی ایران پخش شد.

این تله فیلم که در اهواز تصویربرداری آن انجام شده است، از بازی بازیگرانی چون جعفر دهقان، محمد کاسبی، حمید لولایی، رسول بهارانگیز، زهرا نادری‌فرد، حمید متقی، حسین دانش، مریم دودانگه و آزاده جدیدی بهره برده است.

«ترانه آتش» هوای تازه در مراکز استان‌ها

تله فیلم به دلیل شرایط خاص تولید که معمولا بودجه کم، پروداکشن محدود، داستان‌های ساده و به اصطلاح آپارتمانی، بازیگران آماتور و نابازیگر و ... از ویژگی‌های آن محسوب می‌شود معمولا فضایی است که کارگردانان تازه‌کار در آن طبع آزمایی می‌کنند تا بتوانند وارد عرصه ساخت فیلم‌های بلند سینمایی شوند. به ندرت کارگردانان صاحب نام به این فضا وارد می‌شوند و در صورت ورود ترجیح می‌دهند همان آثار شهری کم‌زحمت را کارگردانی کنند و بیشتر جنبه مالی اثر برای آنها اولویت دارد، بخصوص اینکه زحمت رفتن به خارج از تهران را به خود نمی‌دهند.

تله فیلم «ترانه آتش» سهرابی از چند جهت با آثار مشابه خود تفاوت دارد، اول اینکه کارگردان چه در انتخاب عوامل پشت دوربین و چه در مورد بازیگران از کسانی استفاده کرده که حرفه‌ای و شناخته شده هستند. دیگر اینکه فیلم به لحاظ موضوع و مضمون و شرایط تولید قابل تامل است، اینکه سهرابی توانسته از پس موضوع بر بیاید یا نه در درجه دوم اهمیت قرار می‌گیرد.

وقتی کارگردان تصمیم‌ می‌گیرد تا یک گروه حرفه‌ای را به محیط سختی چون خوزستان و شرکت نفت ببرد کار سهل و آسانی نیست، به‌خصوص اینکه موضوع فیلم از مباحث مهم و استراتژیک این روزهاست. تراب‌نژاد در مقام نویسنده توانسته داستانی به‌دور از تکلف و شعارزدگی خلق کند و در خلال آن از اراده ملی، جوان گرایی، اعتماد به نفس، وحدت و انسجام حرف بزند.

سهرابی نیز به عنوان کارگردان سعی کرده تا داستان تراب‌نژاد را با یک دکوپاژ کم اشتباه و حفظ ریتمی یک‌دست به تصویر بکشد. از دیگر ویژگی‌های «ترانه آتش» بازی‌های یک‌دستی است که بازیگران ارائه داده‌اند، بر خلاف آثار این‌چنینی، با دیالوگ‌هایی خسته کننده، طولانی و شعاری مواجه نیستیم و هر کاراکتر به اندازه‌ای که باید حضور دارد و حرف می‌زند.

نکته دیگر اینکه کاراکتر «محسن فتحی» با بازی «جعفر دهقان» که رهبری یک گروه متخصص را بر عهده دارد ابدا دیکتاتور‌مآبانه عمل نمی‌کند، مدیریت محسن فتحی حلقه مفقوده یا معیوب در مدیریت کشور است. کاراکتر فتحی بیشتر عملگرا است. آرمانگرایی وی و تعلق خاطر به داشته‌های خود - چه بعد ملی و چه دینی - در رفتار او مستتر است. این اعتقادات در کنش‌های فتحی قابل مشاهده است نه صرفا در دیالوگ‌های او.

فتحی خود را متعلق به قرن 14 می‌داند و نه قرن 21 و همین نکته را به پسرش ـ شایان ـ گوشزد می‌کند. قرن 14 تنها تاکید بر وجه مذهبی آن نیست بلکه بیشتر ماهیتی سیاسی دارد. قرن 14 قرن امام خمینی (ره)، قرن انقلاب اسلامی ایران، قرن دفاع مقدس و همه دستاوردهای آن است.

در مقابل قرن 14 قرن 21 قرار دارد که قرن دهکده جهانی، جهان‌خوارگی آمریکا، ایران ستیزی و اسلام هراسی است. به تعبیری قرن 14 و قرن 21، شایان و محسن را که نماینده دو نسل و دو تفکر هستند مقابل هم قرار می‌دهد. با این تفاوت که نسل شایان نمی‌خواهد به گذشته خود پشت کند اما برای پیشرفت می‌خواهد به کشوری برود که سمبل صنعت و سرمایه است. محسن با اشاره کنایی به قرن 14 و 21 او را وادار می‌کند که فکر کند.

شایان در طول فیلم با دستاوردهای ماندن در سرزمین پدری آشنا می‌شود نه عواقب رفتن از این آب و خاک. از این جهت است که فیلم لحن شعاری و تحکمی ندارد. کارگردان برای مخاطب تصمیم نمی‌گیرد و او را در برداشت‌های متفاوت از فیلم آزاد می‌گذارد.

مساله ایستادگی در مقابل تحریم با وجود اهمیتی که دارد وقتی نمود پیدا می‌کند که جوان ایرانی احساس کند دیده می‌شود. افتتاح توربین هر چند در ظاهر یک کار تشریفاتی است و به‌دست مدیران ارشد انجام می‌گیرد، اما وقتی فشردن همان کلید به شایان که نقش محوری در به ثمر رسیدن پروژه داشته محول می‌شود احساس می‌کند دیده شده است. مساله جوان‌گرایی که «ترانه آتش» مطرح می‌کند مهمترین مساله در بحث مبارزه با تحریم‌ها و تحقق شعار ما می‌توانیم است.

از این جهت «ترانه آتش» در میان تله فیلم‌های تولید شده قابل تامل است که امید می‌رود با پخش چندباره آن از شبکه‌های مختلف سیما بیشتر و بهتر دیده شود.

انتهای پیام/ 161

نظر شما
پربیننده ها